เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา สิงคโปร์ได้บรรลุการเจรจาจัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลกับสหราชอาณาจักร และสาธารณรัฐเกาหลี (เกาหลีใต้) สรุปสาระสำคัญ พร้อมข้อมูลเพิ่มเติมและข้อเสนอแนะ ดังนี้

การจัดทำความตกลง UK-Singapore Digital Economy Agreement (UKSDEA)

เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2564 นาย S. Iswaran รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมสิงคโปร์ ในฐานะรัฐมนตรีความสัมพันธ์ด้านการค้าสิงคโปร์ (Minister-in-charge of Trade Relations) ได้เดินทางเยือนสหราชอาณาจักร และพบหารือกับนาง Anne-Maire Trevelyan รัฐมนตรีว่าการการค้าระหว่างประเทศสหราชอาณาจักร และได้แถลงร่วมกันว่าสิงคโปร์และ สหราชอาณาจักรได้บรรลุการเจรจาจัดทำความตกลง UKSDEA เพื่อส่งเสริมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจระหว่างประเทศและความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจ การค้า และการลงทุนระหว่างกัน

แหล่งที่มา: http://www.gov.uk

ความตกลง UKSDEA มีเนื้อหาสำคัญใน 3 ด้าน ได้แก่ (1) การส่งเสริมการค้าดิจิทัลที่ครบวงจร (end-to-end digital trade) โดยจะช่วยอำนวยความสะดวกการค้าดิจิทัลแบบไร้รอยต่อทั้งในด้านการชำระเงินออนไลน์และการออกใบแจ้งหนี้แบบอิเล็กทรอนิกส์ รวมถึงการออกเอกสารทางการค้าที่เกี่ยวข้องแบบดิจิทัล (Paper-less trading) ซึ่งจะช่วยประหยัดเวลาและลดค่าใช้จ่ายในการทำธุรกรรม รวมถึงลดต้นทุนทางธุรกิจ (2) การส่งเสริมความลื่นไหลของข้อมูลที่เชื่อถือได้ (trusted data flows) โดยจัดทำมาตรฐานในการปกป้องข้อมูล การปกป้องผู้บริโภคออนไลน์ Cryptography การปกป้องการเข้ารหัสต้นฉบับ (Source Code Protection) และการวางเงื่อนไขการห้าม data localization ที่เกี่ยวข้อง (รวมถึงในภาคการเงิน) และ (3) การอำนวยความสะดวกสภาพแวดล้อมทางดิจิทัลที่เชื่อถือได้และมั่นคงปลอดภัย (trusted and secure digital environment) เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคธุรกิจในเศรษฐกิจดิจิทัล ซึ่งรวมถึงธุรกิจ SMEs

รัฐมนตรีว่าการ Iswaran ยินดีที่สองฝ่ายบรรลุการเจรจาจัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลระหว่างกัน ซึ่งสิงคโปร์เห็นว่าสหราชอาณาจักรเป็นมิตรที่มีแนวคิดคล้ายคลึงกัน และเป็นหุ้นส่วนที่มีความก้าวหน้าทางดิจิทัลอย่างมาก ความตกลง UKSDEA จัดทำขึ้นบนพื้นฐานของบันทึกความเข้าใจทวิภาคีสิงคโปร์ – สหราชอาณาจักรฉบับอื่น ๆ ได้แก่ (1) MoU in Digital Trade Facilitation (2) MoU on Digital Identities Cooperation และ (3) MoU on Ceber Security Cooperation โดยเชื่อมั่นว่า UKSDEA จะช่วยสร้างกฎระเบียบทางการค้าและเศรษฐกิจดิจิทัลในระดับสากลและเป็นประโยชน์ต่อประชาชนและภาคธุรกิจของ 2 ประเทศ

ปัจจุบัน สหราชอาณาจักรเป็นประเทศคู่ค้าภาคบริการในภูมิภาคยุโรปรายใหญ่ที่สุดของสิงคโปร์ เมื่อปี 2562 การค้าภาคบริการระหว่าง 2 ประเทศ มีมูลค่าสูงถึง 22,000 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์ ซึ่งร้อยละ 70 เป็นการค้าแบบดิจิทัล ทั้งนี้ สหราชอาณาจักรจะเป็นประเทศแรกในยุโรปที่สิงคโปร์จัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลแบบทวิภาคี

การจัดทำความตกลง Korea-Singapore Digital Partnership Agreement (KSDPA)

เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2564 นายแพทย์ Tan See Leng รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน ในฐานะรัฐมนตรีว่าการการค้าและอุตสาหกรรมสิงคโปร์คนที่ 2 ได้พบหารือกับนาย Yeo Han-Koo รัฐมนตรีว่าการการค้าเกาหลีใต้ในระหว่างการเยือนสิงคโปร์อย่างเป็นทางการ ซึ่งเกาหลีใต้เป็นประเทศแรกในเอเชียที่สิงคโปร์บรรลุการเจรจาเพื่อจัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัล

แหล่งที่มา: MTI

สาระสำคัญของความตกลง KSDPA ใกล้เคียงกับ UKSDEA ได้แก่ (1) การส่งเสริมการค้าดิจิทัลครบวงจร (2) การส่งเสริมความลื่นไหลของข้อมูลที่เชื่อถือได้ (รวมถึงภาคการเงิน) และการจัดทำโมเดลธุรกิจ อาทิ Software-as-a-Service เพื่อให้สอดคล้องกับการขยายตัวของปริมาณการแลกเปลี่ยนข้อมูลข้ามพรมแดนระหว่างกัน ซึ่งเพิ่มขึ้นเป็นประวัติการณ์ และ (3) การส่งเสริมความเชื่อมั่นในระบบดิจิทัลและความมีส่วนร่วมในเศรษฐกิจดิจิทัล

สิงคโปร์เป็นประเทศคู่ค้าอันดับที่ 8 ของเกาหลีใต้เมื่อปี 2563 โดยมีมูลค่าการค้าทวิภาคี 44,600 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์ ในช่วงปลายปี 2562 สิงคโปร์เป็นประเทศผู้ลงทุนอันดับ 9 ในเกาหลีใต้ โดยมีมูลค่าการลงทุนประมาณ 8,370 ล้านดอลลาร์สิงคโปร์

สหภาพยุโรปแสดงความสนใจการเจรจาจัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลกับสิงคโปร์

เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2564 นาย S. Iswaran รัฐมนตรีความสัมพันธ์ด้านการค้าสิงคโปร์ ร่วมกับนาย Valdis Dombrovskis รองประธานคณะกรรมาธิการยุโรปและกรรมการการค้าแห่งสหภาพยุโรป ได้เป็นประธานในการประชุม Inaugural Trade Committee ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีสหภาพยุโรป – สิงคโปร์ (EUSFTA – ซึ่งเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 21 พฤศจิกายน 2562) ณ กรุงบรัสเซลส์ การส่งเสริมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจดิจิทัลเป็นประเด็นสำคัญของการหารือ ซึ่ง EU สนใจที่จะจัดทำความตกลง Digital Partnership Agreement กับสิงคโปร์ โดยเฉพาะในด้านเศรษฐกิจและการค้าดิจิทัล ภายหลังจากที่ได้ประกาศ Joint Communication on “the EU Strategy for cooperation in the Indo-Pacific” เมื่อ 16 กันยายน 2564

กระทรวงการค้าและอุตสาหกรรมสิงคโปร์เห็นว่าการแสดงความประสงค์ที่จะเจรจาจัดทำความตกลงหุ้นส่วนดิจิทัลกับสิงคโปร์ของ EU ได้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นของ EU ที่จะส่งเสริมความร่วมมือด้านเศรษฐกิจและการค้าดิจิทัลกับสิงคโปร์ซึ่งจะช่วยสร้างความมั่นใจให้ภาคธุรกิจและแรงงาน โดยเฉพาะ SMEs เกี่ยวกับโอกาสที่จะได้รับในช่วงที่เศรษฐกิจ ดิจิทัลของโลกกำลังเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ โดยสามารถจัดบนพื้นฐานของ EUSFTA) สิงคโปร์หวังว่าความร่วมมือระหว่าง EU กับ สิงคโปร์จะช่วยเสริมสร้างความร่วมมือระหว่าง EU กับอาเซียน รวมถึงสนับสนุนการเจรจาจัดทำกฎระเบียบด้านการดิจิทัลของ WTO ด้วย

เมื่อปี 2563 การค้าสินค้าและบริการระหว่างสิงคโปร์กับ EU มีมูลค่ารวมกว่า 100,000 ล้านยูโร ถึงแม้จะยังคงได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด – 19 จนถึงปัจจุบัน แต่ความตกลง EUSFTA ก็ช่วยให้ภาคธุรกิจของสองฝ่ายสามารถคาดการณ์และมีความแน่นอนในการค้าขายระหว่างกันมากยิ่งขึ้น

ข้อมูลเพิ่มเติมและข้อสังเกต

สิงคโปร์เป็นประเทศที่พึ่งพาการค้าและการลงทุนกับต่างประเทศอย่างยิ่ง และโดยที่ในปัจจุบัน GDP โลก ร้อยละ 60 เกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจดิจิทัล ดังนั้นการเจรจาจัดทำความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัล (DEA/DEPA) จึงเป็นยุทธศาสตร์หที่สำคัญที่รัฐบาลสิงคโปร์พยายามผลักดันความร่วมมือกับนานาประเทศทั่วโลก ทั้งในกรอบทวิภาคีและพหุภาคี โดยมีเป้าหมายที่จะยกระดับไปสู่ความตกลงเศรษฐกิจดิจิทัลทั้งในระดับภูมิภาคและโลก ปัจจุบันสิงคโปร์ได้จัดทำ DEA/DEPA แล้วกับ 3 ประเทศ ใน 2 ภูมิภาค คือ โอเชียเนีย (นิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย) และลาตินอเมริกา (ชิลี) โดยกำลังพยายามขยายความเชื่อมโยงกับยุโรป (สหราชอาณาจักร) และเอเชีย (เกาหลีใต้) ซึ่งหากการเจรจากับสหภาพยุโรปมีทิศทางเชิงบวก (โดยใช้โมเดลเดียวกับสหราชอาณาจักร) ก็จะทำให้เป้าหมายการส่งเสริมความตกลงในระดับพหุภาคีในอนาคตมีความเป็นไปได้มากยิ่งขึ้น 

ศูนย์ข้อมูลเพื่อธุรกิจไทย (BIC)
สถานเอกอัครราชทูต ณ สิงคโปร์

ข้อมูลอ้างอิง